Rewolucja w MPK. Tak dużych zmian jeszcze nie było

Kilkadziesiąt nowych pojazdów trafi w tym roku na wrocławskie ulice. - Jest to największa wymiana taboru w historii MPK - potwierdza Tomasz Śpiewak ze spółki.

To działania zgodne z polityką władz miasta, które stawiają na transport zbiorowy. Jego wzmocnienie i promocję zapisano jako podstawę zrównoważonego rozwoju Wrocławia.

- Zamiast wspierać prywatne samochody, trzeba postawić na komunikację publiczną, ale kursującą częściej i punktualniej niż teraz - mówi Radosław Gawlik ze Stowarzyszenia Ekologicznego Eko-Unia. I podpowiada: - Na przykład wprowadzając przepisy, które pozwolą rano na wjazd do miasta tylko samochodom, w których jest co najmniej trzech pasażerów.

Komunikację miejską obsługuje teraz we Wrocławiu 380 autobusów i 225 tramwajów, które codziennie przewożą pół miliona pasażerów. Obsługują 66 linii autobusowych i 22 linie tramwajowe.

To olbrzymie przedsięwzięcie logistyczne i finansowe. Komunikacja miejska to zadanie rozłożone w mieście na kilka podmiotów. MPK, które w całości jest spółką gminy Wrocław, wspierają w nim ZDiUM jako zarządca dróg, torowisk i przystanków, Wydział Transportu odpowiadający za taryfy opłat, trasy przejazdu, rozkład linii, Wydział Inżynierii Miejskiej zajmujący się organizacją ruchu, Zakład Torowy naprawiający torowiska, Zakład Sieci i Zasilana, a nawet. Mennica Polska. Jest ona operatorem systemu Urbancard i odpowiada za dystrybucję biletów oraz biletomaty.

TOMASZ PIETRZYK

Jako podwykonawca MPK działa też firma ITS Adam Michalczewski, która obsługuje samodzielnie 14 linii autobusowych. Roczny budżet MPK to 320 milionów złotych.

Jak w przyszłości ma wyglądać miejski transport, zapisano w przyjętym w ubiegłym roku przez radnych "Planie zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Wrocławia na lata 2016-2022". - W dokumencie znalazły się kierunki działań oraz planowane inwestycje - mówi Małgorzata Szafran z wrocławskiego magistratu.

Atrakcyjność komunikacji miejskiej ma zostać zwiększona poprzez skrócenie czasu podróży, ułatwienia, przesiadki i racjonalną politykę taryf, ale także poprzez wprowadzenie ograniczeń dla ruchu samochodowego. Priorytetem ma być komunikacja tramwajowa.

15 września w Muzeum Sztuki Mieszczańskiej w Starym Ratuszu otwarta została szczególna wystawa: "Przez Sępolno, Zalesie i Krzyki.". To historia wrocławskiej komunikacji zaczynającej się od pierwszych tramwajów, jeszcze konnych.

ZOBACZ TEŻ: Wrocławskie tramwaje mają 140 lat. 15 września otwarcie wyjątkowej wystawy [FOTO]

Właśnie mija 140 lat od czasu, gdy pierwszy taki pojazd wyjechał na ulice miasta. 10 lipca 1877 roku przejechał z dzisiejszej ulicy Traugutta wzdłuż Podwala przez ul. Słowackiego, most Pokoju, ul. Szczytnicką i Marii Curie-Skłodowskiej do mostu Zwierzynieckiego. 30-osobowy wagonik ciągnęły konie rasy jutlandzkiej, a poruszał się on z prędkością 10 km/h.

fotopolska.eu

- W ciągu kilku następnych lat Wrocław został podzielony torowiskami wzdłuż i wszerz - mówi Tomasz Sielicki, kurator wystawy z MPK. - Tramwaje kursowały do Popowic, Borka, Dworca Nadodrze, Dworca Głównego, ul. Krakowskiej. Powstała także najbardziej charakterystyczna dla Wrocławia linia okólna, obiegająca śródmieście dookoła i łącząca prawie wszystkie dworce kolejowe.

W 1885 r. sieć tramwajowa miała już 26 km. Po Wrocławiu jeździło wówczas 80 wagonów malowanych na kolor zielony, do ciągnięcia których spółka BSEG używała ponad 300 koni rasy jutlandzkiej.

Teraz czeka nas kolejna rewolucja. - Aktualnie jesteśmy na etapie największej wymiany taboru w historii MPK Wrocław - podkreśla Tomasz Śpiewak. - Do końca 2017 roku oczekujemy na dostawę 13 tramwajów marki Moderus Beta z poznańskiego Modertransu z poprzedniego zakupu. W sumie zakupiliśmy ich 16, a trzy już jeżdżą po ulicach.

ZOBACZ TEŻ: Wielkie emocje po decyzji MPK o zakupie tramwajów Moderus Beta [OPINIE]

W sierpniu MPK rozstrzygnęło przetarg na zakup kolejnych 40 tramwajów. To także będą moderusy beta. Pojawią się we Wrocławiu do końca 2019 roku.

Mat. MPK

A to nie koniec inwestycji w tabor. - Pod koniec lipca podpisaliśmy umowę z konsorcjum Evo Bus/Mercedes-Benz na dzierżawę 60 autobusów Mercedes-Benz Citaro. Pojawią się na wrocławskich ulicach w marcu 2018 roku - dodaje Śpiewak.

ZOBACZ: Będzie 60 nowych autobusów miejskich. MPK podpisało umowę z Mercedesem [ZDJĘCIA]

mat. prasowe

MPK stara się też o zakup 50 przegubowych autobusów za pieniądze unijne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. W tabor inwestuje też podwykonawca - wspomniana już firma Michalczewski. Zakupiła ostatnio 11 nowych autobusów MAN Lion'sCity oraz sprowadziła pięć czteroletnich solarisów urbino zasilanych gazem.

- Te zakupy pozwolą na wycofanie z użytku najstarszych, 30-40-letnich tramwajów Konstal 105, a dzięki dzierżawie autobusów będziemy mogli wycofać wysłużone autobusy Volvo mające 16 i 19 lat - dodaje Śpiewak.

Inwestycje mają poprawić komfort jazdy, a przez to zachęcić mieszkańców i turystów do przesiadania się z aut do pojazdów MPK.

Miasto planuje także inwestycje w torowiska. - W najbliższym czasie do najważniejszych należą: budowa torowiska na Hubskiej, Długiej i Popowickiej oraz na Nowy Dwór. W planach jest również tramwaj na Ołtaszyn i Swojczyce - wymienia Małgorzata Szafran.

W "Planie zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Wrocławia na lata 2016-2022" inwestycje te wspomniane są jako flagowe i priorytetowe. Do tych pierwszych należy Zintegrowany System Transportu Szynowego w Aglomeracji i we Wrocławiu z dwoma podprojektami: budową linii tramwajowej w ulicach Popowickiej i Długiej oraz aranżacją zintegrowanego węzła przesiadkowego kolejowo-tramwajowego w rejonie Dworca Głównego i Autobusowego wraz z poprowadzeniem nowej linii tramwajowej (ul. Sucha i ul. Hubska). I jako drugi - budowa wydzielonej trasy autobusowo-tramwajowej łączącej osiedle Nowy Dwór z Centrum Wrocławia.

Wizualizacje: G. Kilian, Biprogeo Projekt

Przedsięwzięcia priorytetowe to z kolei budowa połączenia tramwajowego od pętli Sępolno do stacji Swojczyce na linii 292 oraz budowa połączenia tramwajowego od pętli Park Południowy do Osiedla Ołtaszyn.

Te plany mają zostać zrealizowane do 2022 roku. Urzędnicy chcą, by później tramwaje jeździły także po Jagodnie, ulicy Borowskiej, na Muchobór Wielki, Psie Pole, Maślice i Bartoszowice.

Komunikację miejską wspierają także wydzielone pasy ruchu, dzięki którym tramwaje i autobusy unikają korków. Taki buspas powstał np. na ul. Robotniczej - teraz analizowane są efekty tego rozwiązania.

We Wrocławiu istnieje już trochę wydzielonych torowisk z wyznaczonymi trasami dla autobusów, m.in. na ul. Reymonta, Podwalu, Trzebnickiej, Piłsudskiego, pl. Teatralnym, św. Jadwigi, Traugutta, Jedności Narodowej. Buspasy są na ul. Strzegomskiej i al. Słowackiego.

Wydzielono już ponad 90 proc. torowisk tramwajowych. Na pozostałych odcinkach jest to bardzo trudne, niemożliwe (np. brak skrajni) lub też niecelowe (np. na moście Grunwaldzkim czy Szczytnickim).

TOMASZ PIETRZYK

- Po wydzieleniu torowisk i wyznaczeniu buspasów poprawia się punktualność komunikacji zbiorowej, więc jest to jeden z celów Wrocławskiej Polityki Mobilności - komentuje Małgorzata Szafran. - Szybsza i punktualna komunikacja zbiorowa stanowi rzeczywistą alternatywę dla indywidualnego transportu samochodowego.

Takie rozwiązania są też cenne dla służb ratunkowych - pogotowia czy straży pożarnej. Dzięki nim mają zawsze przejezdny korytarz i mogą szybciej dotrzeć z pomocą.

Władze Wrocławia analizują w tej chwili możliwości wydzielenia następnych buspasów w różnych lokalizacjach, ale nie zapadły jeszcze wiążące decyzje w tym zakresie.

Miasto planuje zmiany w opłatach za komunikację miejską. Część biletów podrożeje, ale pojawią się nowe ulgi dla mieszkańców.

- Bezpłatne przejazdy chcemy wprowadzić dla uczniów wraz z nauczycielami oraz opiekunami w ramach programów miejskich, dzieci do końca roku kalendarzowego, w którym ukończyły 7. rok życia, dla wychowanków ośrodków wychowawczych i socjoterapeutycznych podróżujących z nauczycielami/wychowawcami w ramach zajęć, dla honorowych dawców narządów do przeszczepu, dla wszystkich w ramach obchodów Światowych Dni Książki i Praw Autorskich oraz Walki z Analfabetyzmem, dla uczestników maratonu i półmaratonu współorganizowanego przez gminę w dniu zawodów - wymienia Małgorzata Szafran. - Dodatkowo ulgowe przejazdy chcemy zapewnić osobom ze świadczeniami przedemerytalnymi.

Te zmiany, jak wyliczyli urzędnicy, będą kosztować rocznie prawie 7 milionów złotych. Wydatki te mają zostać pokryte dzięki podwyżce cen biletów (dodatkowo 7,5 mln wpływów). Zgodnie z projektem bilety jednorazowe podrożeją z 3 do 3,40 zł, a ulgowe ze 1,50 do 1,70 zł.

Okazją do promocji komunikacji miejskiej jest Światowy Tydzień Zrównoważonego Transportu, który właśnie trwa.

- Na liście Mobility Week EU jest już ponad 2 tysiące miast. Każde ma swój własny sposób, by ten tydzień realizować - mówi Błażej Trzcinowicz, zastępca dyrektora Biura Zrównoważonej Mobilności Urzędu Miejskiego Wrocławia. - Nam zależy na tym, by mieszkańcy nie czuli się uzależnieni od samochodu i poznali różne sposoby przemieszczania się po mieście.

ZOBACZ: Tydzień Zrównoważonego Transportu: Krupnicza bez aut, ale z zielenią [ZDJĘCIA]

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

Z tej okazji w sobotę mieszkańcy odwiedzili zajezdnię Borek, a w niedzielę ulica Krupnicza została zamieniona w deptak z tramwajami. W poprzednich latach podobne festyny organizowano na ul. Kazimierza Wielkiego, Szewskiej i moście Uniwersyteckim.

- Tematem tegorocznego święta jest czysta, inteligentna mobilność. Chcemy zachęcać, aby dzielić się miejscem w samochodzie - mówi Dagna Lewandowska z Przedstawicielstwa Regionalnego Komisji Europejskiej z siedzibą we Wrocławiu.

22 września Wrocław będzie świętować "Dzień bez samochodu". Tego dnia jazda miejską komunikacją będzie darmowa, a kasowniki w pojazdach zostaną zaklejone. Darmowe będzie również wypożyczenie roweru miejskiego. Bez biletu pojedziemy też liniami 133 i 609 na obszarze gminy Kąty Wrocławskie, 112 i 612 na obszarze gminy Kobierzyce, 917, 923, 937, 938 na obszarze gminy Miękinia, 100, 110, 120, 900L, 900P, 901, 910, 920 na obszarze gminy Siechnice, 908, 930 na obszarze gminy Wisznia Mała i 904, 911, 914, 914a, 921, 931, 934, 936, 944 na obszarze gminy Długołęka.

By być miastem nowoczesnym, Wrocław myśli także o autobusach elektrycznych. W lutym władze miejskie podpisały z rządem listy intencyjne, deklarując chęć skorzystania ze wsparcia przy wprowadzaniu elektrycznych autobusów do komunikacji zbiorowej.

- Jako przewoźnicy natrafiamy za zbyt wiele barier, by we własnym zakresie, na szerszą skalę wdrażać tego typu projekty - mówi Jolanta Szczepańska, prezes MPK. - Elektryczne autobusy są mniej więcej dwukrotnie droższe od autobusów z ekologiczną normą spalania Euro 6, wymagają budowy dodatkowej infrastruktury ładowania, zasilenia tej infrastruktury, no i nie znamy faktycznych kosztów ich eksploatacji.

PRZECZYTAJ TEŻ: Wrocław z autobusami elektrycznymi

Dlatego powstał specjalny projekt badawczy, który poprowadzi Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wraz z producentami autobusów. Rząd przeznaczył środki finansowe na wyprodukowanie autobusów tańszych od oferowanych na rynku, zarówno pod względem ceny zakupu, jak i eksploatacji.

Jeśli testy się powiodą, za dwa lata we Wrocławiu pojawi się siedem takich autobusów, a docelowo 43. Pierwsza linia autobusu elektrycznego ma być uruchomiona do końca 2019 roku lub na początku 2020.

Na razie po Wrocławiu jeździ tylko jeden hybrydowy autobus komunikacji miejskiej. Ale to tutaj produkowane są pojazdy alternatywne, które trafiają do innych krajów europejskich.

- Volvo już trzy lata temu całkowicie zrezygnowało z silników Diesla jako jedynego napędu autobusów w ofercie dla miejskiego transportu publicznego - mówi Anna Nojszewska z Volvo Polska. - We wrocławskiej fabryce produkujemy wyłącznie trzy typy proekologicznych autobusów miejskich: hybrydy, elektryczne hybrydy i pojazdy całkowicie elektryczne.

Fot. Mieczysław Michalak / Agencja Gazeta

Autobusy hybrydowe wykorzystują głównie silnik spalinowy, a napęd elektryczny jest używany w czasie postoju i podczas włączania się do ruchu. Po osiągnięciu prędkości 20 km/h załącza się napęd spalinowy. Pojazdy te charakteryzują się bardzo cichą pracą, o 30-40 proc. niższym zużyciem paliwa i emisją spalin mniejszą nawet o połowę. Z kolei autobusy elektryczne są bezemisyjne i zużywają o ok. 80 proc. mniej energii.

- Mamy również w ofercie elektryczne hybrydy, które tak samo jak autobusy w pełni elektryczne mogą korzystać ze stacji szybkiego ładowania na przystankach końcowych - wyjaśnia Małgorzata Durda z Volvo Polska.

PRZECZYTAJ TEŻ: Autobusy elektryczne z wrocławskiej fabryki Volvo trafią do Szwecji

Ładowanie takiego pojazdu odbywa się automatycznie i trwa od 3 do 6 minut: - To rozwiązanie dogodne dla miast, które mają tzw. strefy niskoemisyjne, gdzie autobus może poruszać się w trybie elektrycznym, a po minięciu tej strefy kontynuować jazdę w trybie hybrydowym. Tego typu pojazdy są do 60 proc. wydajniejsze energetycznie niż porównywalne autobusy z silnikiem Diesla.

Elektryczne hybrydy wrocławskiego Volvo kursują już m.in. w Göteborgu, Sztokholmie i Hamburgu. W Luksemburgu są cztery linie autobusowe o długości 86 km obsługiwane wyłącznie przez takie pojazdy. Elektryczne autobusy jeżdżą w Göteborgu i Luksemburgu.

Niedawno przewoźnik Nobina z Malmö zamówił we wrocławskiej fabryce Volvo 13 elektrycznych pojazdów, które zaczną kursować po mieście pod koniec przyszłego roku.

- W całej Europie dostarczyliśmy już ponad 3,5 tys. różnych modeli pojazdów zelektryfikowanych, najwięcej autobusów hybrydowych i hybrydowo-elektrycznych - mówi Małgorzata Durda. - Sądzę, że w przyszłości polskie miasta będą bardziej zainteresowane elektryczną hybrydą.