O powołaniu Wrocławskiej Kolei Aglomeracyjnej mówi się od wielu lat.
Jeżdżenie koleją po mieście to wcale nie nowy pomysł. Miejskie kursy funkcjonowały przed wojną na trasie z Dworca Świebodzkiego do Leśnicy, a także z Dworca Głównego przez Brochów do Świętej Katarzyny. System nazywał się "Nahverkehr" czyli "ruch lokalny" i uruchomiony był przez Niemiecką Kolej Rzeszy (Deutsche Reichsbahn).
Ponadstukilometrowa sieć wewnątrz miasta od dawna kusiła, by ją wykorzystać do komunikacji miejskiej. Szybką kolej miejską planowano już w czasach gierkowskich, a przez ostatnich 40 lat koncepcji stworzono bez liku. Pojawiła się w 1997 r. w studium zagospodarowania Wrocławia, występowała także w dwóch kolejnych (Dolnośląska Kolej Dojazdowa z 2006 r. i 2010 r.).
Fot. GW
Swoje plany kolejowe mieli prezydenci Wrocławia i marszałkowie, inwestycje zapowiadały Polskie Linie Kolejowe. Nadal jednak nie ma funkcjonującej kolei aglomeracyjnej ani konkretnego programu jej budowy.
- Nie ulega wątpliwości, że kolej aglomeracyjna musi być realizowana. Trzeba robić wspólnie z koleją i marszałkiem, a urząd marszałkowski musi być liderem tego projektu. Program jest już zresztą rozpisany. Nie kłócimy się już o trasy, a o częstotliwość (np. 20 czy 25 pociągów dziennie) - mówił "Wyborczej" we we wrześniu tego roku Rafał Dutkiewicz.
Już w 1912 rozpoczęto budowę osobnych torów położonych wzdłuż linii kolejowej Gdańsk-Wejherowo, przeznaczonych do ruchu podmiejskiego na odcinku z Gdańska do Sobotu.
Po wojnie, podczas odbudowy Gdańska i Gdyni ze zniszczeń podjęto decyzję o stworzeniu linii kolei miejskiej. W ramach reparacji wojennych z Niemiec dostarczono do Polski elektryczne wagony berlińskiej S-Bahn.
Fot. Rafał Malko / Agencja Gazeta
2 stycznia 1952 uruchomiono regularne pociągi elektryczne na trasie do Sopotu. Do stacji Gdynia Chylonia pociągi elektryczne dotarły od 15 stycznia 1956, a do Wejherowa dotarły 31 grudnia 1957.
Do dziś SKM jest szkieletem komunikacji w Trójmieście. W 2014 r. przewoziła 35,7 mln pasażerów.
Drugą częścią trójmiejskiej kolei aglomeracyjne jest Pomorska Kolej Metropolitalna. Linia liczy łącznie 55 km i 18 przystanków.
RAFAŁ MALKO
Do budowy szlaku pomiędzy Gdańskiem-Wrzeszczem a lotniskiem w Gdańsku (17 km) wykorzystano odcinek istniejącej do 1945 tzw. Kolei Kaszubskiej.
Grafika Gazeta Wyborcza
Trasa została uruchomiona 1 września tego roku. Była finansowana z funduszy unijnych i kosztowała łącznie 949 mln zł.
Druga polska kolej aglomeracyjna powstała w Warszawie.
Spółka powołana została w 2005 r. Pierwsza linia SKM ruszyła 3 października 2005 na trasie Warszawa Falenica-Warszawa Zachodnia.
Dzisiaj na SKM kursują cztery linie, które wyjeżdżają tez poza Warszawę, m.in. do Pruszkowa i Legionowa.
Bartel1977/creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0
W SKM pełni obowiązują bilety Zarządu Transportu Miejskiego.
Fot. Agata Grzybowska / Agencja Gazeta
Od 2012 r. pociągami SKM można też dojechać na lotnisko im. Chopina, gdzie wybudowano specjalną podziemną stację.
Rolę kolei aglomeracyjnej spełnia też samorządowa spółka Koleje Mazowieckie.
Jeden z lepszych systemów kolei aglomeracyjnej działa w największym mieście Szwajcarii.
W 1960 r. mieszkańcy kantonu Zurychu zdecydowali w referendum, że nie chcą budowy metra, a zamiast tego wolą rozwój kolei i tramwaju.
28 linii szybkiej kolei dojeżdża do 171 stacji. Całkowita długość linii to 380 km.
Lukas Haefliger HaLu/creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Każda linia jeździ co pół godziny. Na wielu odcinkach jeździ jednak kilka linii, dzięki czemu łączny takt jest o wiele częstszy i w centrum Zurychu pociąg jeździ nawet co kilka minut. Pociągi kursują między godz. 5.30 rano a pierwsza w nocy. Są też osobne kursy nocne, za bilet trzeba jednak dopłacić osobne pięć franków.
Dziennie z usług kolei korzysta ok. 400 tys. osób. Dojeżdża do licznych miejscowości, oddalonych od Zurychu nawet o kilkadziesiąt kilometrów (np. do Aarau, Singen czy Rapperswillu).
Berlińska S-Bahn to najstarsza w Niemczech szybka kolej miejska, i pierwowzór klasycznej SKM na całym świecie. Nazwa S-Bahn wywodzi się z określenia Stadt-Schnell-Bahn (szybka kolej miejska). Istnieje obok metra (nazywanego tam U-Bahn), tramwajów i autobusów.
Obecnie w Berlinie kursuje 15 linii S-Bahn, a większość z nich wyjeżdża poza granice miasta (m.in. do Poczdamu).
Maximilian Dörrbecker/creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0
Historia S-Bahn rozpoczęła się wraz z uruchomieniem pociągów lokalnych na średnicowej linii estakadowej w 1882 r. Od 1924 zaczęto elektryfikację tych kolei, zaś 1 grudnia 1930 połączono je w system.
Kolej jest zasilana nie z trakcji naziemnej, a z tzw. trzeciej szyny.
Fot. Jorges/Wikimedia Commons/creativecommons.org/licenses/by/3.0
Berlińska kolej rocznie przewozi 413,9 mln pasażerów - to o połowę więcej niż cała kolej w Polsce.
Centralnym odcinkiem sieci jest estakada kolejowa. Pod centrum Berlina za czasów Hitlera zbudowano też specjalny tunel, który przebiega na trasie północ-południe.
A.Savin/creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Co ciekawe, w czasach podziału Berlina istniała jedna S-Bahn, za którą odpowiedzialna była wschodnioniemiecka kolej Deutsche Reichsbahn.
S-Bahn jest w pełni zintegrowana z innymi środkami transportu. Wszystkie środki komunikacji w Berlinie i Brandenburgii są objęte jednym związkiem samorządowym.
W spółce, która obsługuje berlińską S-Bahn pracuje 3100 osób.
RER (Réseau express régional) regionu paryskiego jest systemem kolejowym spełniającym zarówno rolę szybkiej kolei miejskiej jak też kolei regionalnej. Funkcjonuje równolegle do słynnego paryskiego metra i obsługuje gęsto zabudowane tereny wokół właściwego Paryża.
RER ma 246 stacji, a długość linii wynosi 571 km (stan na 2006). Blisko 60 km tras biegnie pod ziemią.
Gonioul/creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
Sieć RER jest ciągle rozwijana. W 1999 r. została uruchomionanowa linia E w 1999 r. Wybudowano nowy odcinek 30 m poniżej ziemi, co oznacza nagłębszy tunel pod Paryżem.
RER w większości jednak poprowadzona jest na powierzchni.
Na sieci RER działa pięć linii, jednak które jeżdżą w różnych wariantów.
Systemy kolei aglomeracyjnej działają wcale nie tylko w wielkich miastach. S-Bahn czyli Szybka Kolej Miejska istnieje także w Dreźnie. Pociągi jeżdżą w zasadzie tylko nad ziemią (wyjątkiem jest stacja przy lotnisku).
Maximilian Dörrbecker/creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/
S-Bahn łączy z Dreznem wiele obszarów podmiejskich jak Miśnia, Radebeul, Pirna i Wyżyna Dieczyńska, Port lotniczy Drezno, Freital, Tharandt i Freiberg. Sieć składa się z 47 stacji (w tym 16 w Dreźnie) i liczy 127,7 km długości. W sieci działają trzy linie, z których jedna dojeżdża do lotniska w Dreźnie.
Scillystuff/creativecommons.org/licenses/by/3.0
Sieci kolei aglomeracyjnej działają także w miastach o wiele mniejszych od Wrocławia, m.in. w 200-tysięcznym Rostocku, na północnym wschodzie Niemiec.
NordNordWest/http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/de
Sieć otwarta została w 1970 roku i połączyła dworzec Rostock Hauptbahnhof (Dworzec Główny) z przybrzeżną dzielnicą Warnemünde. Teraz na sieci funkcjonują trzy linie o łącznej długości 58 km, które obsługują 23 stacje.
Sieć kolei S-Bahn w austriackim Salzburgu (145 tys. mieszkańców) istnieje od 2004 r.
Na sieć składa się pięć linii o łącznej długości ok. 130 km, które dojeżdzają do 64 stacji w mieście i okolicy.
Eweht/creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
Kolej S-Bahn jest w pełni zintegrowana z komunikacją miejską w Salzburgu. Wspólnie z nią tworzy związek komunikacyjny SVV.
Gamemaster66/creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
Salzburska S-Bahn jest transgraniczna, poza miastami austriackimi obsługuje też przygraniczny teren Niemiec, m.in. miasto Bad Reichenhall.
Linie S1 i S3 kursują co pół godziny, jednak linia S1 w szczycie kursuje co 15 minut. Linie S-2 i S-4 na razie jeżdzą co godzinę, jednak po zakończeniu robót budowlanych ich takty mają być zagęszczone.
Kolej S-Bahn jeździ też w stolicy austriackiego Tyrolu. Składa się z sześciu linii, które łącznie mają 271 km i dojeżdżają do 68 stacji. Korzystają przy tym z torów kolei państwowej OBB.
Arbalete/creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0
Na centralnym odcinku S-Bahn kursuje łącznie co pół godziny.
Na trasach kursują czteroczłonowe pociągi Talent kanadyjskiej firmy Bombardier, które mają 199 miejsc siedzących i 252 stojących.
Koleją jeździ 40 tys. osób dziennie. Między 2007 a 2013 r. liczba pasażerów wzrosła o 60 proc.
Suburbano ('podmiejski') to nazwa systemu kolei aglomeracyjnej Mediolanu, który istnieje obok sieci metra i tramwajów. Uruchomiony został w 2004 r., a dojeżdża m.in. do Pavii, Lecco czy Varese.
System obejmuje 11 linii, obsługujących 125 stacji, które łącznie mają długość 359 km. Dziennie uruchamianych jest 415 kursów, które przewozi 165 tys. pasażerów na dobę.
Friedrichstrasse/creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0
Pociągi każdej z linii kursują co pół godziny między godz. 6 rano a północą.
System kolei miejskiej istnieje również w 350-tysięcznym Billbao (stolica Kraju Basków), wyjeżdżając jednak poza obszar samego miasta.
Cercenias składa się z trzech linii, łączących się na terminalu głównej stacji (Bilbao Abando), gdzie każda linia rozpoczyna swój bieg.
Laukatu/creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Pociągi kursują średnio co 20 minut pomiędzy 5 a 23.30 w dni powszednie, zaś co pół godziny soboty, niedziele i święta.
Tabor składa się z elektrycznych zespołów trakcyjnych serii UT 446 wyprodukowanych przez CAF.
Podobne sieci istnieją m.in. w Madrycie i Barcelonie.
System szybkiej kolei miejskiej w Pradze pod obecną nazwą funkcjonuje od 9 grudnia 2007 r.
Kolej aglomeracyjna w czeskiej stolicy istnieje jednak od dawna, gdyż już w 1992 r. powstał zintegrowany system komunikacji praskiej (PID), gdy wprowadzono jeden bilet strefowy na kolej, metro, tramwaje i autobusy.
ŠJ /creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
14 linii ma łącznie 515 km, a pociągi sięgają wielu podmiejskich miejscowości, m.in. Nymburka, Tanwaldu czy Kladna. Codziennie pociągmi jeździ 110 tys. pasażerów.
Trzecim polskim miastem, które buduje kolej aglomeracyjną, jest Łódź. Powstała osobna spółka ŁKA, należąca do samorządu województwa, wybudowano też dziesięć przystanków. Pociągi na razie kursują co godzinę.
Od ponad roku sukcesywnie uruchamiano kolejne trasy: do Zgierza, Łowicza i Koluszek. Pociągi ŁKA wożą pasażerów również na łódzkiej linii obwodowej.
MARCIN STĘPIEŃ
Władze województwa nie zamierzają jednak na tym poprzestać i planują uruchomienie połączeń na kolejnych liniach. W styczniu pociągi ŁKA mają pojechać do Skierniewic.
Przewoźnik zamierza też wydłużyć swoje dotychczasowe pociągi. W przyszłym roku chce przetarg na 6-9 wagonów, którymi moglibyśmy wydłużyć posiadane już składy. Przewoźnik chce też kupić 11 nowych pociągów.
W planach jest budowa tunelu pod centrum Łodzi, który ma służyć zarówno pociągom dalekobieżnym, jak i regionalnym.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze