W ramach WBO chcą zbudować park, odnowić legendę, stworzyć miejsce rekreacji. To wrocławscy aktywiści

W 2014 roku inicjatywę budowy parku Jedności przy osiedlu Sobieskiego zgłosiły niezależnie od siebie dwie osoby.

- Mamy w centrum osiedla wielki niezagospodarowany teren, na którym rośnie trochę drzew. Aż prosi się, by w naszej zapomnianej części Wrocławia powstał pierwszy park - uważa Ewa Miszczuk, radna osiedlowa i mózg projektu, wokół którego zawiązała się wspólnota zakrzowian.

- Założyliśmy wielki osiedlowy ruch. Na nasze konsultacje przychodziło kilkadziesiąt osób. Wspólnie wymyślaliśmy szczegóły projektu, a potem zbieraliśmy głosy - opowiada Miszczuk.

W promocję włączyli się sklepikarze, punkt pocztowy, a także ksiądz, który na homiliach zachęcał do głosowania. Udało się zebrać 8 tys. głosów (co dało w pierwszej edycji WBO czwarty wynik w mieście) i zdobyć 1,5 mln zł.

W ubiegłym roku okazało się, że pieniądze wystarczą tylko na pół parku. Społecznicy z Zakrzowa ponownie zgłosili projekt do WBO. I ponownie zaangażowali sklepy, dzieci szkolne i klub seniora. Wydrukowano ulotki, gazetki, zorganizowano szereg spotkań. Daremnie.

- Ludzie nie widzieli sensu dokańczać czegoś, czego nie ma. Nie widzą postępów w budowie parku, dlatego trudno im było głosować na drugi etap - analizuje Ewa Miszczuk. - Termin realizacji inwestycji przesuwa się. Park miał być gotowy w marcu 2016 r. Teraz słyszymy, że będzie gotów w tym roku - dodaje.

Aktywiści planują udział w tegorocznym WBO. Będzie im łatwiej: w 2016 r. budżet obywatelski jest podzielony na rejony, a w każdym z 14 obszarów do wydania przewidziano 1,5 mln zł.

Społecznicy mają też plan na kolejne lata, Zakrzów potrzebuje bowiem boiska. Miszczuk: - Nie ma gdzie zagrać w siatkówkę czy piłkę nożną, a jest miejsce, gdzie dałoby się wybudować plac sportowy. Już nad tym myślimy.

Stary fort piechoty z XIX wieku przy ul. Skarbowców to osiedlowa czarna dziura. Częściowo wyburzony bunkier wykorzystywany jest głównie przez okolicznych bezdomnych.

Władze miejskie przed laty zapowiadały, że zajmą się tematem.

- Już w 2010 r. prezydent Dutkiewicz wydał zarządzenie, w którym była mowa o uporządkowaniu tego terenu. Jest taka potrzeba, bo na Krzykach nie ma żadnego większego skweru rekreacyjnego - mówi Marek Karabon, członek rady osiedla Krzyki i lider projektu.

Mimo zapowiedzi nic się nie działo, więc rada osiedla Krzyki postanowiła działać. Na pomoc przyszli architekci - architektka krajobrazu Kamila Rogaczewska i projektanci z biura Forum Architekci, którzy stworzyli wspólną koncepcję.

- Chcieliśmy wykorzystać różnicę terenu, która daje duże możliwości. Można zaprojektować park linowy, drążki, a także zainstalować platformy, na których można by po prostu poleżeć - podkreśla Maciej Lose, architekt. Obok schronu powstałyby zaś łąka, boisko czy wybieg dla psów.

Dwukrotnie (w 2014 i 2015 r.) nie udało się zebrać wystarczającej liczby głosów, mimo zaangażowania wielu mieszkańców.

Karabon: - Ogłaszaliśmy się w gazetce osiedlowej, staliśmy pod kościołem, dużo osób zbierało podpisy. Nasze osiedle chyba jest za małe, by wygrać w skali całego Wrocławia. Ale nie odpuścimy, zwłaszcza że nam ten plac obiecano. Nasz przewodniczący rozmawiał z urzędnikami, bo przecież część projektu można zrealizować z innych środków urzędu - zapowiada Karabon, dodając, że mieszkańcy Krzyków na pewno wystartują w tegorocznym WBO.

Klub Sympatyków Transportu Miejskiego to organizacja założona przez fanów starych pojazdów MPK.

Kilku ludzi od lat ubiega się o to, by zdewastowane dziedzictwo wrocławskiego transportu było uratowane. Mają cztery autobusy (dwa Jelcze i dwa Ikarusy), wyremontowali też tramwaj 'N'. Teraz kończą renowację drugiego tramwaju, Konstalu 105N.

W tym samym miejscu, w zajezdni przy ul. Legnickiej, działają też miłośnicy starych motorów i samochodów skupieni w stowarzyszeniu Old Timer. - Pochwalić się możemy renowacją między innymi harleya davidsona WLA z 1942 r., BMW R12 z 1940 roku, NSU 301T z roku 1929 czy javy perak z 1954 r. - wylicza Magdalena Surwiłło z organizacji.

W obu środowiskach praktycznie w tym samym czasie powstał pomysł renowacji Fredrusia, najbardziej znanego autobusu kabrioletu, który przez lata woził turystów i mieszkańców.

- To autentyczna legenda, jedyny taki model. Nie chcemy, by dalej był zdewastowany - mówi Krzysztof Kołodziejczyk z KSTM.

Dawniej pojazd użytkowało Towarzystwo Miłośników Wrocławia, które doprowadziło Fredrusia do ruiny. Przez kilka lat zabytek stał pod gołym niebem. Dzięki WBO udało się ukryć go pod dachem, nadal jednak nie ma środków na sam remont.

Do starań o nie włączyła się trzecia organizacja, Wrocławskie Spotkania Klasyków. - Zbieraliśmy głosy na zlotach, na branżowych imprezach, zorganizowaliśmy nawet specjalny zjazd starych pojazdów na pl. Solnym. Niestety, do wygranej zabrakło wielu głosów. Nie byliśmy projektem osiedlowym - analizuje Kołodziejczyk, który jest pełen zapału, by uratować autobus.

Stowarzyszenie 'miastoDrzew' powstało dwa lata temu na fali społecznych protestów przeciw wycince drzew. Okazało się, że w ostatnich latach zniknęło ich z wrocławskich ulic i placów nawet 50 tys.

Na czele organizacji stanęły dwie kobiety: Aleksandra Zienkiewicz i Anna Szmigiel-Franz. Zienkiewicz w różnych organizacjach zajmuje się urbanistyką Wrocławia, a od niedawna jest społeczną rzeczniczką pieszych. Szmigiel-Franz zaś od lat szkoli urzędników z całej Polski, by chronili zabytkowe wiejskie aleje.

Grupie udało się skłonić magistrat, by baczniej przyglądał się wycinkom. Działaczki chcą jednak nie tylko bronić starych okazów, ale też zadbać o nowe nasadzenia i tu okazją okazał się WBO.

- Urzędnicy zreflektowali się i sadzą coraz więcej. Brakuje jednak drzew w centrum, gdzie najbardziej są potrzebne. Często na przeszkodzie ich posadzenia stoją podziemne sieci kanalizacyjne czy telekomunikacyjne - mówi Zienkiewicz. Grupa działaczy przez kilka tygodni jeździła po mieście i sprawdzała, gdzie można zmieścić nowe rośliny. Część lokalizacji została zakwestionowana przez konserwatora zabytków, ale ostatecznie udało się zaplanować 240 drzew. Kolejnych 200 miało być wybranych wspólnie z mieszkańcami.

Mimo kampanii internetowej i ulotkowej, a także zbierania poparcia na formularzach papierowych, do zdobycia pieniędzy w ubiegłym WBO zabrakło ok. 200 głosów. - Nie wiem, czy będziemy startować w tym roku. Jeśli WBO będzie podzielony na rejony, trudno będzie walczyć o drzewa w całym mieście - odkreśla Zienkiewicz

Członkowie stowarzyszenia nadal jednak będą dbać o drzewa. Zienkiewicz już zapowiada, że w ramach tzw. grupy dialogu społecznego zajmą się tematem pielęgnacji już istniejących okazów. Aktywiści stale monitorują plany zagospodarowania, a do kilku lat udało się wprowadzić przepisy o ochronie drzew czy wymusić sadzenie nowych szpalerów.

Rowerzyści od lat nie mogli doprosić się o budowę spójnej sieci, którą można by swobodnie jeździć po Wrocławiu. Dwa lata temu zdecydowali się walczyć o najważniejszą część systemu - pasy rowerowe na ulicach w centrum miasta.

Powstał 200-osobowy komitet 'ambasadorów Rowerowego Wrocławia'. Cykliści stworzyli profesjonalną stronę internetową, wizualizację tras, zaangażowali celebrytów (np. Konrada Imielę czy L.U.C-a). Nic dziwnego, że w pierwszym WBO zdecydowanie wygrali rywalizację, zdobywając 15 tys. głosów, dwa razy więcej niż drugi w kolejności projekt.

Rok temu również zdecydowali się zbudować kilka tras za fundusze z WBO. Projekt zarejestrowali już w pierwszej godzinie, dlatego nosił numer jeden. Tym razem ich koncepcja poległa.

- Nie zaangażowaliśmy się jednak tak bardzo, myślę, że włożyliśmy jakieś dziesięć razy mniej energii - mówi Jakub Nowotarski, który był liderem ambasadorów. Ale trudno mówić, że rowery przegrały ubiegłoroczne starania do WBO. - Przeszło kilka projektów osiedlowych, a także ważne trasy rowerowe na ul. Piłsudskiego, łączące pl. Legionów z okolicami Arkad - zauważa Nowotarski.

Działacze, którzy w międzyczasie założyli stowarzyszenie Akcja Miasto, obiecują, że nie spoczną, dopóki po Wrocławiu nie będzie można jeździć swobodnie na dwóch kółkach.