Hammarby Sjöstad leży w południowo-wschodniej części Sztokholmu. Jeszcze w latach 90. XX wieku znajdowały się tutaj stare magazyny i opuszczone zakłady przemysłowe z lat 60. i 70. Teren był zanieczyszczony przez metale ciężkie i odpady przemysłowe, m.in. smary. W 1997 roku rozpoczęła się rozpisana na 20 lat rewitalizacja dzielnicy i budowa nowego osiedla mieszkaniowego.
Ideą było stworzenie kompleksu liczącego 11,5 tys. mieszkań dla co najmniej 25 tys. mieszkańców oraz wykreowanie w dzielnicy ok. 10 tys. miejsc pracy. Nowe osiedle miało jednak wywierać o połowę mniejszy wpływ na środowisko naturalne niż obszary o podobnej wielkości i liczbie mieszkańców.
Hammarby Sjöstad można nazwać przykładem całościowego myślenia o ekologii w mieście. Aby osiągnąć założony cel, powstało dużo terenów zielonych. Oprócz skwerów przed blokami są tam także duże założenia parkowe z zachowanym naturalnym drzewostanem.
Mniejszą emisję gazów cieplarnianych zapewnia zintegrowany system transportowy, na który składają się promy, tramwaje, wypożyczalnie samochodów hybrydowych (na zdjęciu stanowisko do ładowania akumulatorów) i rowerów. W efekcie 79 proc. mieszkańców dzielnicy porusza się transportem miejskim, na rowerze lub piechotą.
Również materiały wykorzystywane do budowy mieszkań muszą spełniać normy ekologiczne i posiadać odpowiednie certyfikaty. Na fasadach i dachach budynków nie wolno stosować metali ciężkich i substancji toksycznych, które mogłyby zanieczyścić wodę opadową.
- We wnętrzach budynków deweloperzy nie mogą używać rur z miedzi lub PCV, aby nie zanieczyszczać ścieków, które są powtórnie wykorzystywane - mówi Erik Freudenthal z centrum informacyjnego dzielnicy, które co roku odwiedza ok. 14 tys. gości.
Dla Hammarby Sjöstad stworzono szereg zintegrowanych ze sobą rozwiązań, których celem jest oszczędność wody i energii oraz maksymalne wykorzystanie śmieci i ścieków.
Ambitnym celem dla Hammarby jest 50-procentowa redukcja dziennego zużycia wody na jednego mieszkańca, tj. do 100 litrów. - Na razie udało się osiągnąć poziom 150 litrów dziennie - mówi Erik Freudenthal.
Nie marnuje się woda deszczowa oraz topniejące śniegi. Deszczówka jest filtrowana, a następnie wykorzystywana do nawadniania parków i skwerów osiedla, płynąc setkami kanałów i specjalnie zaprojektowanych rynien.
Dzielnica stała się poligonem dla nowych technologii z branży odnawialnych źródeł energii. Po skończeniu całej inwestycji w dzielnicy ma powstawać połowa energii potrzebnej jej mieszkańcom.
Dostarczać ją będą m.in. solary słoneczne zamontowane na budynkach, które podgrzewają wodę. Do produkcji energii potrzebnej mieszkańcom dzielnicy wykorzystywane są także produkowane przez nich odpady. Trafiają one do spalarni Högdalen (na zdjęciach), która produkuje 14 proc. ciepła potrzebnego całemu miastu. W samym Hammarby niemal połowa energii cieplnej pochodzi ze spalarni.
Kolejnym celem jest zredukowanie o połowę zawartości metali ciężkich w ściekach oraz odzyskiwanie 95 proc. fosforu ze ścieków w celu ponownego wykorzystania go w rolnictwie. Ponadto zawarty w ściekach materiał organiczny jest odseparowywany w postaci osadu, który dostarcza biogaz. Napędzane są nim m.in. taksówki, autobusy i śmieciarki. Osad stały wykorzystuje się także jako nawóz.
W Hammarby działa ciśnieniowy system odbioru odpadów. W wielu miejscach dzielnicy znajdują się punkty, w których można zostawić wysegregowane odpady. O określonych porach śmieci są zasysane do zbiorczego kontenera, a następnie przeładowywane na śmieciarki. W ten sposób ogranicza się ruch samochodowy po dzielnicy.
- Śmieci w kanałach pędzą z prędkością 70 km/godz., auta po dzielnicy poruszać mogą się o ponad połowę wolniej - mówi Erik Freudenthal.
Na terenie Hammarby Sjöstad firma ByggVesta wybudowała energooszczędny budynek wielorodzinny, który w 90 proc. ogrzewany jest dzięki ciepłu produkowanemu w jego wnętrzu. Chodzi o ciepło powstające podczas gotowania, prasowania, z pary wodnej w czasie gorącej kąpieli czy nawet obecności ludzi w budynku. Ciepłe powietrze wychwytywane jest w mieszkaniach i tłoczone do filtra znajdującego się na dachu. Stamtąd wraca do mieszkań, ale już poprzez instalację grzewczą.
- Ten system gwarantuje temperaturę pomiędzy 18 a 22 st. C. Jeżeli ktoś chce mieć w mieszkaniu cieplej, musi dodatkowo zapłacić - mówi Lars Gärde, dyrektor ds. zarządzania łańcuchem dostaw w firmie ByggVesta.
Ponadto do ogrzania budynku potrzeba o 50 proc. mniej energii niż w przypadku tradycyjnego budownictwa. Takie wyniki deweloper uzyskał, stosując materiały powszechnie dostępne na rynku.
- Ściany są dobrze ocieplone, a w oknach znajdują się potrójne szyby. Czasami realizacja tej inwestycji wymagała od nas więcej wysiłku oraz twardej postawy wobec wykonawców i dostawców - tłumaczy Lars Gärde. - Uważamy, że Kajutan to przykład, jak można tworzyć budynki pasywne bez podnoszenia kosztów budowy.
Podobne przedsięwzięcia ruszają właśnie we Wrocławiu. Konsorcjum deweloperskie, w którego skład wchodzą m.in. Archicom i Inkom, w ciągu 12 lat chce na Swojczycach zbudować 3,5 tys. mieszkań. Dawne tereny przemysłowe miałyby zastąpić skwery, deptaki, place, marina i nadrzeczne bulwary. W ten sposób ma być zagospodarowane nawet 20 ha.
Wznoszenie nowego dużego osiedla rozpoczęła w maju firma Vantage Developement, która chce zagospodarować 15 ha dawnych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego. Budowa 14 kwartałów o funkcjach mieszkaniowej, biurowej, usługowej i handlowej - w sumie 200 tys. m kw. powierzchni użytkowej, w tym 1,5 tys. mieszkań - miałaby zająć ok. 10 lat.
Oba przedsięwzięcia to znak, że wrocławscy deweloperzy się rozwijają i są w stanie realizować coraz większe projekty. Warto więc przyjrzeć się temu, co zrobili Szwedzi w Hammarby Sjöstad i zastanowić się nad podobnymi ekologicznymi rozwiązaniami we Wrocławiu.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze