Samorządy bardziej ekologiczne, więc mamy lepszą wodę i powietrze

Ta podwrocławska wiejska gmina zapewnia mieszkańcom sieć połączeń autobusowych.

- Dzięki temu nie muszą korzystać ze swoich aut, by np. dojechać do Wrocławia - mówi Anna Sitnikow, kierownik wydziału ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Długołęka. - Staramy się też o dodatkowe przystanki kolejowe, by umożliwić mieszkańcom korzystanie również z takiej formy komunikacji.

Przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej gmina pomaga w wymianie ogrzewania na bardziej ekologiczne - 72 wnioskodawców dostało już blisko 680 tys. zł.

Gmina dba o edukację ekologiczną we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury. W 2017 r. w ramach projektu "Ekologicznie - fantastycznie w szkole i na wakacjach. Kompostujemy i smog likwidujemy" dzieci i młodzież odwiedzili różne ciekawe pod względem ekologicznym miejsca, wzięli udział w konkursach oraz uczestniczyli w objazdowych warsztatach. W programie udział wzięło ponad 1,6 tys. osób.

Nadal rozbudowywana jest kanalizacja sanitarna. W tym roku za kilka milionów złotych budowana będzie między Długołęką a wsią Szczodre oraz w Rakowie, Bielawie i Kiełczowie. W planach jest także optymalizacja oczyszczalni ścieków w Mirkowie.

Tu walka ze smogiem rozpoczęła się już pod koniec lat 90., kiedy rada miejska uchwaliła dopłaty dla osób, które trwale zmienią ogrzewanie węglowe na bardziej ekologiczne. - Mimo że wysokość dopłaty wynosiła wtedy 500 zł, skorzystało z niej kilkuset mieszkańców - wspomina Cezary Wiklik, rzecznik prasowy prezydenta Jeleniej Góry.

W latach 2014-2016 wymianę ogrzewania wspierano dzięki programowi "Kawka" - 599 rodzin dostało dofinansowanie do 13,8 tys. zł. A ponad 100 kolejnych, gdy skończyły się pieniądze z projektu, skorzystało ze wsparcia finansowego od miasta. W planach jest pomoc dla kolejnych ponad 500 mieszkań i domów, w pierwszej kolejności w dzielnicy uzdrowiskowej Cieplice.

MIECZYSŁAW MICHALAK

Miasto przeprowadziło także termomodernizację swoich obiektów publicznych. We wszystkich wymieniono nie tylko źródła ciepła, ale również okna i drzwi, a także naprawiono dachy w szkołach, przedszkolach itp.

Wymieniono także kilkadziesiąt autobusów miejskich na nowoczesne z silnikami spełniającymi normę EU-6, wprowadzono autobusy hybrydowe i zamknięto (od lata 2016 r.) dla pojazdów ciężkich centrum Jeleniej Góry.

Mat. prasowe

Nowa kanalizacja została zbudowana w lewobrzeżnej części Cieplic, w Sobieszowie i innych osiedlach. W sumie na inwestycje infrastrukturalne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji "Wodnik" wydało niemalże 200 mln zł.

Miasto dba także o informację i edukację ekologiczną. W szkołach są tzw. boksy edukacyjne, tablice "smogowe" codziennie informujące o zanieczyszczeniu powietrza. Takie informacje są wyświetlane także na tablicach elektronicznych na przystankach MZK. Co roku młodzież sprząta Borowy Jar, czyli jedno z najpopularniejszych miejsc spacerowych miasta.

- W tym roku zaczęło jeździć osiem nowoczesnych autobusów emitujących spaliny bez szkodliwych frakcji. Wśród nich są cztery hybrydowe - mówi Arkadiusz Rodak, rzecznik prasowy prezydenta Legnicy. - Mamy też bardzo nowoczesną oczyszczalnię ścieków, na którą wydaliśmy kilkanaście milionów złotych. Jest hermetycznie zamknięta, działa bez wydzielania odoru.

Podkreśla też, że mieszkańcy Legnicy mają bardzo niskie opłaty za segregowanie odpadów. - Prawdopodobnie najniższe na Dolnym Śląsku. Poza tym punkty odbioru odpadów takich jak baterie, ładowarki i inne są w bardzo wielu miejscach miasta, zajmuje się tym nie tylko PSZOK.

MIECZYSŁAW MICHALAK

Również Legnica wspiera wymianę pieców i kotłów opalanych węglem. Od 2015 r. na ten cel przeznaczono już około 3 mln zł, z pomocy skorzystało ponad 600 rodzin, a 160 kolejnych wniosków czeka na rozpatrzenie.

W tym roku miasto wprowadziło korzystniejszy dla mieszkańców system dofinansowania. Dotacje będą przydzielane w wysokości do 50 proc. kwot poniesionych na wymianę i udokumentowanych kosztów kwalifikowanych (było 45 proc.). W tym roku Legnica zamierza przeznaczyć na to 400 tys. zł.

- Jako gmina uzdrowiskowa chcemy być wzorem dla innych - mówi Jerzy Terlecki, burmistrz Polanicy-Zdroju. - Ponad 50 proc. naszej powierzchni to tereny zielone. Nie mamy smogu, dni, w których przekraczamy normy dla uzdrowisk, jest kilkanaście. Dążymy jednak do tego, żeby nie było u nas żadnych zanieczyszczeń.

Miasto wykorzystuje m.in. środki unijne i funduszu ochrony środowiska. - Ale część działań jest finansowana z budżetu gminy - podkreśla wiceburmistrz Dariusz Kupiec.

Kotły i piece węglowe wymieniono już w 160 miejscach. Realizowany jest program rozbudowy dróg i ścieżek rowerowych na terenie Polanicy. Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie przez fundusz ochrony środowiska programu ekologicznego, w ramach którego przewidziane są działania edukacyjne dla dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych oraz zakup wyposażenia do kontroli spalania w kotłach stałopalnych.

Fot. Mat UM w Polanicy-Zdroju

Dzięki środkom unijnym została zmodernizowana oczyszczalnia ścieków, a w ramach Dolnośląskiej Inicjatywy Samorządowej przeprowadzono rekultywację wysypiska śmieci. Gmina dofinansowuje też likwidację azbestu.

Zmodernizowano już ujęcia wody wraz ze stacjami uzdatniania. W 2014 r. do użytku została oddana instalacja do stabilizacji tlenowej odpadów biodegradowalnych według technologii francuskiej - jedyna tego typu na Dolnym Śląsku, dająca możliwość unieszkodliwiania osadów pościekowych oraz odpadów zielonych. Powstający produkt ("kompol") można stosować do użyźniania gleby. W 2012 r. zostało zamknięte składowisko odpadów komunalnych w Polanicy-Zdroju, a potem przeprowadzono jego rekultywację.

- Zimą, wiosną i jesienią w Zgorzelcu zdarzają się dni, kiedy stan powietrza pozostawia wiele do życzenia. Przyczyną po części są przestarzałe piece ogrzewające budynki mieszkalne i firmy oraz zła jakość stosowanego opału. Ale także stan techniczny niektórych samochodów i jakość paliw - mówi Renata Burdosz z Urzędu Miasta Zgorzelec.

Sytuację ma poprawić wymiana pieców, refundowana częściowo z funduszu ochrony środowiska. - Miasto opracowało i złożyło wniosek, teraz czekamy na dotację. Mamy już ponad 200 wstępnych deklaracji złożonych przez mieszkańców zainteresowanych dofinansowaniem - dodaje Burdosz.

Fot. Mat UM w Zgorzelcu

Miasto inwestuje także w rowerzystów - w czerwcu zakończy się budowa kolejnych 6 km dróg rowerowych, pieszych i pieszo-rowerowych. Inwestycja jest realizowana przy wsparciu funduszy unijnych. Projekt ma ograniczyć ruch samochodowy, a przez to poprawić powietrze i zmniejszyć hałas.

Miasto zadbało także o najmłodszych. Wiosną wszystkie publiczne przedszkola i żłobek miejski w Zgorzelcu kupiły 10 urządzeń poprawiających jakość powietrza - eliminujących pyły i chorobotwórcze patogeny. Sprzęt trafił do sal zabaw i leżakowania.