Papierniczy młyn w Dusznikach-Zdroju (w powiecie kłodzkim) pochodzi z XVII wieku, odbudowany został w 1605 r. po zniszczeniu w powodzi. Pierwsza papiernia powstała w latach 60. XVI wieku.
Aleksandra Zienkiewicz
Od 1968 r. w młynie działa Muzeum Papiernictwa. Można w nim m.in. oglądać pokazy czerpania papieru, a także samemu stworzyć dzieła sztuki papierniczej.
Aleksandra Zienkiewicz
Na dziedzińcu młyna zobaczyć można liczne maszyny papiernicze, w tym tzw. holendra.
W okolicach Jeleniej Góry znajdują się dzieła wybitnych niemieckich architektów: Friedricha Schinkla, Friedricha Augusta Stülera czy ogrodnika Petera Josepha Lennégo.
Na liście pomników historii znalazło się jedenaście spośród licznych pałaców i parków, które znajdują się w okolicach Jeleniej Góry:
* zespół pałacowo-parkowy w Bukowcu
Fot. Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej
* zespół pałacowo-parkowy Paulinum, Jelenia Góra
Fot. Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej
* zespół pałacowo-parkowy Schaffgotschów w Cieplicach (Jelenia Góra)
Aleksandra Zienkiewicz
* zespół pałacowo-parkowy Karpniki
MICHAŁ GROCHOLSKI
* willa Dębowy Dwór z parkiem (Karpniki)
* zespół pałacowo-parkowy w Ciszycy
Fot. Romuald M. Sołdek
* zespół pałacowo-parkowy Łomnica
Dorota Oczak-Stach
* zespół pałacowo-parkowy Mysłakowice
dolinapalacow.pl
* zespół pałacowo-parkowy Staniszów Górny
* zespół pałacowo-parkowy Wojanów
Aleksandra Zienkiewicz
* Wojanów-Bobrów ? zespół pałacowo-gospodarczy
Centralnym elementem pobenedyktyńskiego zespołu w podlegnickiej miejscowości jest barokowa bazylika św. Jadwigi. Budowa kościoła zaczęła się w 1719 r., a jego architektem był Czech - Kilian Ignac Dientzenhofer.
Fot. Łukasz Giza / Agencja Gazeta
W 1810 r. klasztor przeszedł na własność państwa pruskiego; dziś mieści się tu dom pomocy społecznej. Od 2004 r. kościół, dzięki decyzji papieża Benedykta XVI, jest bazyliką mniejszą.
Fot. Łukasz Giza / Agencja Gazeta
Fryderycjański obiekt w Srebrnej Górze (położonej u stóp Gór Sowich, w powiecie ząbkowickim), należy do największych zespołów twierdz w Europie. Fryderyk Wielki pragnął zabezpieczyć w ten sposób Śląsk (należący do Prus od 1740 r.) przed atakami z zewnątrz - szczególnie ze strony Austrii.
Fot. Joanna Dzikowska
Twierdza składa się z sześciu fortów. Obiekt zaprojektował architekt Ludwik Regeler, a sam król dokonywał poprawek w dokumentacji projektowej.
Fot. Joanna Dzikowska
Obiekt stał się atrakcją turystyczną już po I wojnie światowej, gdy urządzono tam restaurację. W czasie II wojny światowej w twierdzy zorganizowano zaś obóz jeniecki dla oficerów, w którym internowani byli m.in. oficerowie Wojska Polskiego.
Klasztor w Trzebnicy został ufundowany przez śląskiego księcia Henryka Brodatego na początku XIII wieku, dla pochodzących z niemieckiego Bambergu cysterek.
Obok klasztoru, wybudowano też kościół, dziś pod wezwaniem św. Jadwigi (żony Henryka Brodatego, patronki Śląska) i św. Bartłomieja.
Aleksandra Zienkiewicz
Obecny swój kształt klasztor i kościół zawdzięczają barokizacji, której poddano ją w dwóch etapach: w połowie XVII wieku, a także w połowie XVIII wieku. W 1810 r. klasztor został zsekularyzowany i przeszedł na własność państwa pruskiego.
Aleksandra Zienkiewicz
Obecnie klasztor jest własnością sióstr Boromeuszek. Przy klasztorze funkcjonuje także szpital i hospicjum. W zakrystii działa zaś niewielkie muzeum, z cennymi zbiorami sztuki sakralnej, w tym średniowiecznej.
Zaprojektowana przez Maksa Berga i zbudowana w 1913 r. wielka żelbetowa hala, miała upamiętnić stulecie bitwy pod Lipskiem oraz wydanej we Wrocławiu odezwy króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III ("Do mojego ludu"). W trakcie budowy, hala była największą żelbetową halą na świecie. W czasach PRL-u nazywana była Halą Ludową.
Obiekt ma 42 metry wysokości, a nakrywająca go kopuła - 62 m średnicy.
MIECZYSŁAW MICHALAK
Obok samej hali powstały budynki wystawowe, z których zachował się Pawilon Czterech Kopuł, autorstwa Hansa Poelziga. Pawilon mieści dziś oddział Muzeum Narodowego.
Hala Stulecia wraz z zespołem, jest jedynym pomnikiem historii, wpisanym (w 2006 r.) na listę światowego dziedzictwa kulturowego, prowadzoną przez UNESCO.
Fot. Materiały Muzeum Miejskiego Wrocławia
Pierwszym wydarzeniem, zorganizowanym w obiekcie, była inscenizacja dramatu Gerharda Hauptmanna. Od lat hala służy jako miejsce spotkań, targów, wystaw, koncert i imprez sportowych.
Na listę pomników historii w 1994 r. wpisano wrocławskie Stare Miasto, wraz z Nowym Miastem i Ostrowem Tumskim.
MIECZYSŁAW MICHALAK
- Celem ochrony pomnika historii jest zachowanie, ze względu na wartości urbanistyczne i niematerialne, obszaru miasta średniowiecznego, najstarszego zespołu urbanistycznego na wyspach z wykształconą w średniowieczu siatką ulic, będącego w XIII w. jednym z większych miast Europy i jednym z największych w Polsce - stwierdził w uzasadnieniu prezydent Lech Wałęsa.
KORNELIA GŁOWACKA-WOLF
Na obszarze pomnika historii znajdują się liczne zabytki z różnych epok historycznych - m.in. średniowieczny ratusz, katedra św. Jana Chrzciciela, kościoły św. Wojciecha, św. Idziego, św. Marii Magdaleny, św. Elżbiety, Bożego Ciała czy św. Stanisława, Doroty i Wacława, Opera Wrocławska, Stara Giełda czy dom towarowy Kameleon.
Od 2015 r. na obszarze pomnika historii działa też tzw. park kulturowy, na terenie którego zakazane są agresywne formy reklamy zewnętrznej.
Strzegomski kościół pod wezwaniem apostołów Piotra i Pawła jest - zgodnie z decyzją o wpisie na listę pomników historii - jednym z najwyższych osiągnięć śląskiego gotyku.
AdrrDga/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/deed.pl
Historycy sztuki cenią zwłaszcza imponujące rozmiary kamiennej świątyni (wysokość 34,2 m, długość nawy środkowej 76 m).
Lzur/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl
Budowę świątyni rozpoczęto w XIV wieku, jednak dopiero w 1522 r. dokończono budowę południowej wieży i empory muzycznej.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze