Adalbertstr. to dzisiejsza ulica kard. S. Wyszyńskiego. W latach 1946 - 24 III 1948 nosiła nazwę św. Wojciecha, a od 24 II 1948 - 1 I 1992 J. Wieczorka.
Są dwie interpretacje nazwy Adalbertstr. :
1) na terenie obecnie należącym do Ogrodu Botanicznego do 1945 był mały cmentarz St. Adalbert (stąd pierwsza nazwa polska);
2) Adalbert Henryk to książę pruski, ur. 29 X 1811 w Berlinie, zmarł w VI 1873 w Karlsbadzie. Jako admirał, odznaczył się w wojnie pruskoaustriackiej z Danią w 1864, był bratankiem króla Fryderyka Wilhelma III.
źródło fotopolska.eu
Adolf-Hitier-Str. to dzisiejsza ulica Adama Mickiewicza. Kim był Adolf Hitler, nie trzeba chyba nikomu przypominać. Wspomnijmy tylko, że most Szczytnicki nosił także imię kanclerza Trzeciej Rzeszy. Chociaż most ten w dawnym Breslau nazywał się Fürstenbrücke, to w 1945 na moście wisiała tabliczka Adolf-Hitler-Brücke. Fürstenstr. to dzisiejsza Grunwaldzka
źródło fotopolska.eu
Gartenstr. to dziś ulica Marszałka J. Piłsudskiego. W latach 1945 - 29IV 1947 nosiła nazwę Ogrodowa, od 29 IV 1947 - 1 I 1992 gen. K. Świerczewskiego.
Jeszcze w XIX w. istniały przy ul. ogrody (Garten, pol. ogród). Z nadaniem nazwy ulicy wiąże się interesująca historia. W 1741 po zdobyciu Wrocławia Fryderyk Wielki zatrzymał się w pałacu Scultetich (istnieje do dziś, choć w 1896 w związku z wybudowaniem Sejmu Śląskiego, dziś NOT, zburzono jego prawe skrzydło).
MACIEJ SWIERCZYNSKI
Ze względu na bezpieczeństwo król musiał podać swym dowódcom wojskowym miejsce pobytu, poprosił o podanie nazwy ul., przy której ów pałac stał. W odpowiedzi usłyszał, że to jest droga polna bez nazwy na przedmieściach, stąd też pałac stojąc poza murami nie ma adresu. W tej sytuacji król zapytał się o to, co leży w pobliżu pałacu, dowiedziawszy się, że są to ogrody, podjął decyzję, że ul. ma się odtąd nazywać Ogrodowa.
Wrocław. Fotografie z okresu międzywojennego. Iwona Bińkowska VIA NOVA Wrocław 2004
Am Hauptbahnhof to dziś część ul. Marszałka J. Piłsudskiego (do 11 XII 1951 ta cześć miasta nosiła nazwę plac Dworcowy, potem część ul. gen. K. Świerczewskiego), pl. położony przed Dworcem
Głównym, w latach 1896-1913 był częścią Gartenstr.
MACIEJ ŚWIERCZYŃSKI
Lata 1900-1915. źródło fotopolska.eu
Frankfurter Str. to dzisiejsza Legnicka (od pl. Strzegomskiego), do 15 V 1946 Lignicka,
ul. prowadzi na Frankfurt nad Odrą.
źródło fotopolska.eu
Ulica Legnicka do placu Strzegomskiego nosiła nazwę Friedrich-Wilhelm-Str. Fryderyk Wilhelm III był królem pruskim, urodzony 3 VIII 1770 w Poczdamie, zmarł 7 VI
1840 w Berlinie. W roku 1811 w Królewcu z jego rozkazu dokonano zniszczenia insygniów koronacyjnych królów polskich, wykradzionych w 1795 ze skarbca na Wawelu, które następnie przetopiono na monety.
Plac Strzegomski , źródło fotopolska.eu
Schweidnitzer Str. to dziś Świdnicka (od Rynku do Podwala), W latach 2 II 1950-1957
Stałingradzka. Nazwa pochodzi od Schweidnitz, dziś Świdnica. W średniowieczu ulica prowadziła do dawnego traktu świdnickiego, poprzez Bramę Świdnicką.
źródło fotopolska.eu
Od Podwala do Powstańców Śląskich ulica nosiła nazwę Neue Schweidnitzer Str. W okresie VI 1945 - 14 XI 1945 część Świdnickiej, 14 XI 1945 - 22 XII 1952 Aleksandra Fredry, a od 22 XII 1952 do 1957 Stałingradzka.
źródło fotopolska.eu
Do połowy XIX wieku trasa ta nosiła nazwę Kleinburger Chaussee ("Szosa do Kleinburg", osiedle Borek nosiło wówczas nazwę Kleinburg) i miała stosunkowo gęstą podmiejską zabudowę. Przyłączywszy do miasta najbliższą z podmiejskich wsi leżących na jej trasie - Neudorf ("Nowa Wieś" obecni część osiedla Południe), w 1868 r. zmieniono nazwę drogi na Kleinburger Straße, nadając jej w ten sposób nominalnie rangę ulicy. Była ona jednak wówczas znacznie krótsza (niespełna 2 km) niż obecnie, bo kończyła się na wysokości obecnej ulicy Hallera i Wiśniowej, na granicy miasta Wrocławia i wsi Kleinburg (tę przyłączono do miasta dopiero w 1897).
1897, Ulica Powstańców Śląskich. / źródło fotopolska.eu
Pod koniec XIX wieku rozpoczęto duży projekt urbanistycznego zagospodarowania nowego Przedmieścia Południowego. Kleinburger Straße miała się stać arterią reprezentacyjną, wtedy też zaprojektowano okrągły plac na jej trasie i gwiaździście do niego wpadające arterie. Szeroka na 27 metrów ulica przedłużona została (po włączeniu do miasta wsi Kleinburg) o dalsze prawie półtora kilometra, aż do skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Krzycką i wiaduktu Towarowej Obwodnicy Wrocławia.
Lata 1910-1920 , Plac Powstańców Śląskich i okolice, widok od południa. / fotopolska.eu
Arteria zyskała też w 1877 patrona w postaci cesarza Wilhelma (Kaiser Wilhelm Straße), co nadało jej jeszcze wyższą rangę. Wzdłuż ulicy budowano rezydencje, m.in. w 1906 rodziny przemysłowców Schoellerów (dziś hotel Platinum Palace), i kamienice dla najbogatszych przedstawicieli mieszczaństwa: adwokatów, urzędników królewskich, lekarzy. Mieszkania w tych domach były bardzo przestronne, miały powierzchnie rzędu 300 m?. Budowano też gmachy publiczne, m.in. w 1911 okazały gmach Wyższego Urzędu Górniczego (dziś - Zakład Energetyczny), a w 1916 gmach Dyrekcji Okręgu Pocztowego (także po wojnie była tu m.in. Dyrekcja Wojewódzka PP "Poczta Polska, Telefon i Telegraf" i Dyrekcja Okręgu Poczty i Telekomunikacji). W latach trzydziestych XX wieku ulicę przebudowano, przenosząc torowisko tramwajowe na wydzielony pomiędzy jezdniami pas zieleni, obsadzony rosnącymi w czterech rzędach lipami, z których znaczna część przetrwała do czasów dzisiejszych pomimo wojennych zniszczeń 1945. 20 kwietnia 1938, w 49. urodziny Hitlera na cześć bojówek Sturmabteilungen (SA) ulicę ponownie przemianowano, nazywając ją Straße der SA.
Lata 1937-1943 , Strasse der SA, widok od skrzyżowania z Goethestr. (Wielka) na północ. / źródło fotopolska.eu
Sternstr. to dziś Henryka Sienkiewicza. Nazwa od wniesionego w 1769-1794 na rozkaz
Fryderyka Wielkiego bastionu Gwiazdy.
Lata 1900-1915 , Dawna Sternstr. / fotopolska.eu
Skwer Skaczącej Gwiazdy (Springstern) skwer położony we Wrocławiu w obrębie osiedla Ołbin, stanowiący obszar miejskiej przestrzeni zielonej. Nazwa ta pochodzi od historycznie położonych w tym rejonie dawnych murów miejskich - położona tu ulica Na Szańcach, to toponimiczny ślad po dawnych fortyfikacjach miejskich. Samo określenie "Skaczącej Gwiazdy" wywodzi się natomiast od identycznej nazwy (Springstern) zespołu bastionów stanowiących północno-wschodnie umocnienia osiemnastowiecznego Wrocławia zlokalizowanych niegdyś właśnie w tym rejonie (zespół ten obejmował trzy bastiony: Różankowy-Rosenthaler Bastion, Psiego Pola-Hundsfelder Bastion i Nowowiejskiego-Neudorfer Bastion). 
Część planu północnego rejonu Wrocławia z 1807 / wikipedia.org
Nazwa Springstern pochodzi od układu tego zespołu fortyfikacyjnego. Fortyfikacje te zostały rozebrane w 1807 r. po zdobyciu miasta przez wojska francuskie. Tędy przebiegło również jedno z ówczesnych ramion rzeki Odry (fosa zasilana wodami z rzeki), które w tym samym okresie zostało zasypane.
Tauentzienplatz to dziś plac Tadeusza Kościuszki. Bogislav Friedrich von Tauentzien, urodzony
18.10.1710 w Tawęcinie k. Lęborka, zmarł 21.03.1791 we Wrocławiu. Był pruskim generałem,
odniósł wiele sukcesów w wojnach śląskich, m.in. zdobył Świdnicę i Wrocław (31 VII
1760), gubernator wojenny Wrocławia. Podczas decydującego szturmu Austriaków pod dowództwem Ernesta Laudona na Wrocław w 1760 zajął pozycję w nieistniejącej już kaplicy św. Gertrudy, mieszczącej się na przedpolu fortyfikacji miejskich na wprost Bramy Świdnickiej, przy skrzyżowaniu dzisiejszych ulic Świdnickiej i Kościuszki. Miał tam rzec do oficerów swojego sztabu, że jeśli szturmu nie odeprą, to on sam polegnie w w tym miejscu wraz ze swym wojskiem i zostanie tu pogrzebany. Szturm został odparty, a generał pozostał dowódcą garnizonu wrocławskiego aż do śmierci, która nastąpiła dopiero 31 lat później. Znalazł miejsce pochówku w miejscu swego triumfu, przy kaplicy św. Gertrudy, najpierw pod kamienną skromną płytą. Później, w 1795, syn generała, Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien, ufundował duży pomnik nagrobny według projektu Carla Gottharda Langhansa i Johanna Gottfrieda Schadowa, który przetrwał aż do jesieni 1945 roku, kiedy został zburzony i rozgrabiony.
Lata 1885-1905 , pl.Kościuszki. źródło fotopolska.eu
Manfred-von-Richthofen-Platz, dziś plac Wiślany; Początkowo plac nosił nazwę Schmuck Platz, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy "plac ozdobny". Po wybudowaniu osiedla Popowice zmieniono w 1927 r. nazwę na Bober Platz. Bober to niemiecka nazwa dopływu Odry, rzeki Bóbr. Kolejna zmiana nazwy nastąpiła w 1933 r. Wtedy patronem został urodzony w domu przy ul. Powstańców Śląskich 92, słynny niemiecki pilot, "Czerwony baron" - Manfred von Richthofen. Słynny pilot poległ nad Amiens 21 IV 1918. Był dowódcą eskadry Feldfliegerabteilung 62, "Czerwony baron".
fotopolska.eu
Bismarckstr. to dziś Bolesława Chrobrego na Nadodrzu. Otto ks. von Bismarck-Schönhausen - "żelazny kanclerz" urodził się 1 IV 1815 w Schönhausen. Od 1862 jako premier Prus i minister spraw zagranicznych prowadził walkę z większością sejmową w parlamencie pruskim, przeforsował m.in. reformy w armii, głównie jej liczebny wzrost do 300 tys. żołnierzy, zawiesił wolność prasy.
fotopolska.eu
Dążył do zjednoczenia Niemiec pod zwierzchnictwem Prus. Dla pozyskania Rosji do swoich planów wysłał do Petersburga generała Alvenslebena, który podpisał konwencję wojskową między rządami Prus i Rosji wymierzoną przeciwko Polakom walczącym w powstaniu styczniowym.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze