Zapisy do pracowni fotograficznej w Młodzieżowym Domu Kultury im. Mikołaja Kopernika każdego roku wyglądają podobnie. Na początku młodzi ludzie dziwią się, że ktoś jeszcze używa aparatów na kliszę. Potem okazuje się, że ich rodzice wiedzą o tym więcej, niż oni sami - a przecież byli przekonani, że potrafią robić zdjęcia. Czekają ich godziny teorii (bo nikt tu nie fotografuje na automatycznych ustawieniach), a potem wymagająca cierpliwości praca w ciemni - jednak większość z nich daje się porwać magii klasycznej fotografii i zostają w pracowni na dłużej.
Czasem ktoś próbuje przekonać instruktora do utworzenia grupy fotografii cyfrowej, ale milknie po pierwszym wejściu do ciemni. Nawijanie filmu na szpulę koreksu (plastikowej puszki, w której wywołuje się negatyw) wydaje się łatwe w oświetlonym pomieszczeniu, jednak w kompletnej ciemności najmniejsza nierówność na brzegu kliszy staje się wielką przeszkodą. Wyostrzają się zmysły: kasetka filmu spada ze stołu z hukiem.
Kiedy szukając jej, dotknie się palcami podłogi, czuć kurz i piasek naniesione z zewnątrz (chociaż chwilę wcześniej, przed zgaszeniem światła, podłoga wydawała się idealnie czysta).
Po wywołaniu i wysuszeniu negatywu przychodzi kolej na zrobienie odbitki. Z wyłączoną komórką, w półmroku paru ciemniowych żarówek, odliczając sekundy do wyjęcia papieru z kuwety z odczynnikiem ? młodzi fotografowie wyciszają się i uczą cierpliwości.
Zaczynają inaczej myśleć: przestaje liczyć się ilość zrobionych zdjęć, ważniejsza staje się ich jakość. Nie można poprawić odbitki kilkoma kliknięciami w Photoshopie, trzeba dobrać odpowiedni odcień szarości farby i dokładnie poprawić niedoskonałości cienkim pędzelkiem.
W Domu Kultury można też poznać techniki specjalne. Wykonywane są według oryginalnych, autorskich przepisów. Najbardziej twórczą (i najtrudniejszą) spośród nich jest metoda gumy chromianowej. Na papier nakłada się specjalnie przygotowaną emulsję z gumy arabskiej, pigmentu i dwuchromianu potasu.
Jedna warstwa emulsji to tylko jeden kolor, dlatego jeśli chcemy uzyskać wielobarwny obraz, musimy uzbroić się w cierpliwość. Samo przygotowanie papieru zajmuje parę godzin, a prawidłowe naświetlenie jest wynikiem prób i błędów.
Członkowie grupy zaawansowanej poszukują inspiracji w historii: tak jak kiedyś, wywołują zdjęcia na szklanych płytkach. Jest to jednak łatwiejsze niż kilkadziesiąt lat temu: gotową emulsję zamawia się w sklepie, a duży format negatywu (potrzebny do naświetlenia stykowego) można wydrukować na folii.
Z emulsją trzeba obchodzić się bardzo delikatnie (nie wstrząsać!) ponieważ łatwo pochłania powietrze, które potem pojawia się na odbitce w postaci bąbelków przypominających ospę.
Magii tych technik nie da się w pełni opisać - trzeba spędzić parę godzin w ciemni, przyzwyczaić się do słabego, oliwkowo-zielonego światła żarówek i przesiąknąć zapachem odczynników, żeby poczuć XIX-wieczną fotografię.
Trzeba jednak liczyć się z ryzykiem: po tym doświadczeniu cyfrowa odbitka z automatu w sklepie fotograficznym - o zbyt jaskrawych, niezdrowych kolorach i natarczywie błyszczącej powierzchni - będzie dla nas jedynie kiepską imitacją tych zdjęć, które wywołaliśmy sami.
Technik klasycznych (a dla bardziej zaawansowanych fotografów - także szlachetnych) można nauczyć się we Wrocławiu u Jacka Lalaka, który prowadzi pracownię fotografii w Młodzieżowym Domu Kultury im. Mikołaja Kopernika.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze