Korfanty i krokodyl. Najnowsze wrocławskie pomniki i rzeźby [ZDJĘCIA]

11 listopada 2014 r. na placu przy skrzyżowaniu ul. Orlej i Powstańców Śląskich odsłonięto pomnik Wojciecha Korfantego. Przy okazji na nowo zaaranżowano skwer.

TOMASZ PIETRZYK

Pomnik ma 3,6 m wysokości i wykonany został z brązu.

Z inicjatywą jego budowy w 2003 r. wystąpiła wrocławska Fundacja im. Paderewskiego. Przekonała do pomysłu prezydenta Dutkiewicza, a w maju 2005 roku o lokalizacji monumentu zdecydowała rada miejska.

TOMASZ PIETRZYK

Dwa lata później rozstrzygnięto ogólnopolski konkurs na projekt. Komisja, której przewodził prof. Leon Podsiadły, wybrała pomysł górnośląskiego rzeźbiarza Tomasza Wenklara.

Gmina na odlew rzeźby przeznaczyła 180 tys. zł, kolejne 45 tys. zł pochodzi ze środków zebranych przez fundację. Remont skweru i budowa cokołu pod pomnik kosztowały 850 tys. zł.

Pomnik Józefa Zwierzyckiego, wybitnego geologa, stanął na bulwarze jego imienia we wrześniu 2015 r.

Zwierzycki był jednym z pierwszych uczonych, którzy już 10 maja 1945 r., zaledwie cztery dni po kapitulacji Festung Breslau, przybyli do Wrocławia. Miał wówczas 57 lat. Tu powierzono mu przygotowanie i zorganizowanie Wydziału Górniczo-Hutniczego Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu.

Razem z Kazimierzem Maślankiewiczem, Józefem Obercem i Henrykiem Teisseyrem kładł podwaliny pod wrocławską geologię.

TOMASZ PIETRZYK

Ponad dwumetrowy i ważący blisko trzy tony granitowy blok, który jest podstawą tablicy pamiątkowej, został podarowany przez kopalnię granitu w Strzelinie (Mineral Polska). Uroczystego odsłonięcia dokonał prorektor ds. studenckich prof. Grzegorz Hryciuk wraz z przewodniczącą SKN Geologów Katarzyną Zboińską.

We wrześniu 2014 r. odsłonięto pomnik, który upamiętnia 700 lat wrocłąwskiego osiedla, które dawniej było wsią.

Monument ma 2 metry wysokości, 1,2 metra szerokości i waży 10 ton. Kamień na kleciński pomnik, który stoi na rondzie u zbiegu ul. Wałbrzyskiej, Czekoladowej, Zabrodzkiej i Karmelkowej, podarowała kopalnia Granit Kostrza spod Strzegomia.

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

Inicjatorką postawienia pomnika była mieszkanka Kleciny Anna Drozd, która napisała o niej monografię.

Na pomniku widnieje napis: "700 lat Kleciny. 1313-2013", wykonany z liter odlanych z brązu. Zaprojektowała je Elżbieta Leszczyńska z wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych.

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

Pomnik pokryła powłoka antygraffiti, a z tyłu można zobaczyć ślad pazurów diabła. Wiąże się to z miejską legendą, według której diabeł z góry Ślęży, zdenerwowany widokiem najwyższej w mieście wieży kościoła św. Elżbiety, postanowił go zniszczyć. Stojąc na szczycie Ślęży, rzucił ogromnym głazem w kierunku świątyni, jednak z bożą pomocą kamień zatrzymał się na Klecinie.

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

Rzeźba Ewy Rossano od 2012 r. stoi u zbiegu ul. Św. Antoniego i Kazimierza Wielkiego. Arystka jest autorką m.in. statuetki Angelusa, wręczanej laureatowi literackiej nagrody  "Angelus", a także pomnika Anioła Ślązaka.

TOMASZ PIETRZYK

Rzeźba stoi na skwerze przy wejściu Dzielnicy Czterech Świątyń (Czterech Wyznań), gdzie znajdują się świątynie ewangelików, prawosławnych, katolików oraz wyznawców judaizmu. Dzielnica jest miejscem wielu wydarzeń religijnych, kulturalnych i społecznych, których celem jest m.in. promowanie tolerancji.

Niecodzienna rzeźba stanęła na ul. Kuźniczej, w 2014 r. , w przypadającą wtedy 57. rocznicę powstania Teatru Kalambur.

Wykonana została przez wrocławskiego artystę Michała Staszczaka, autora m.in. statuetki nagrody Silesius i statuetki Prezydenta Wrocławia.

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

- Surrealistyczna idea tej rzeźby polega na tym, że gad jest niesiony w górę tylko dzięki małemu balonikowi. Wychodzi z teatru i udaje się do miasta. Jest symbolem eksperymentu, zaskoczenia, uniezwyklenia rzeczywistości, osiągania celów pozornie niemożliwych - tym, czym były działania teatru Kalambur dla Wrocławia (i nie tylko) - wyjaśnia autor.

KORNELIA GŁOWACKA-WOLF

Rzeźba "Zabłąkana chmura" z realizowanego przez Ludwikę Ogorzelec, od lat cyklu "Krystalizacja przestrzeni" stanęła w maju 2012 r. na osiedlu "Ogrody Hallera" firmy Archicom.

Przeźroczyste linie szkła tworzą wizualnie lekki, niemal przezroczysty obiekt-chmurę, która opadła z nieba i zawisła nad ryneczkiem.

TOMASZ PIETRZYK

Ludwika Ogorzelec na co dzień mieszka i tworzy w Paryżu, a jej prace zdobią miasta całego świata (Australia, Chiny, Francja, Japonia, Stany Zjednoczone i inne).

TOMASZ PIETRZYK

Pomnik rzymskiej bogini łowów i przyrody to nie do końca nowa inicjatywa. U zbiegu ulic Mickiewicza i Wróblewskiego stał bowiem do 1945 roku, a tę część parku nazywano nawet Ogrodem Diany.

Materiały archiwalne

Pomnik na nowo odsłonięty został we wrześniu 2015 r. Rekonstrukcji podjęli się wspólnie Towarzystwo Miłośników Wrocławia, Polski Związek Łowiecki i miasto Wrocław, a swój wkład finansowy mieli także wrocławianie, którzy wsparli projekt dobrowolnymi datkami.

MIECZYSŁAW MICHALAK

Antyczna bogini trzyma w ręku włócznię i towarzyszą jej dwa psy myśliwskie. Wbiega na cokół ułożony z głazów, które imitowały górski krajobraz. Wokół zasadzono drzewa iglaste i roślinność alpejską.

Niedoceniany za życia Joseph Karl Benedikt Freiherr von Eichendorff po śmierci zyskał miano jednego z największych poetów niemieckiego romantyzmu obok Goethego, Schellinga czy Fichtego.

Artysta związany był z naszym miastem; w latach 1801-1804 uczęszczał do wrocławskiego katolickiego gimnazjum św. Macieja , gdzie uzyskał maturę.

Fot. Agata Saraczyńska

Pomnik powrócił do przestrzeni miejskiej w 2012 r., tym razem jednak ustawiony został w Ogrodzie Botanicznym. Ufundowany został przez Niemiecko-Polskie Towarzystwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ławka Elżbiety Jabłońskiej jest betonowa, podświetlona i trudna do zniszczenia. Pojawiła się na zaniedbanym, zniszczonym podwórku i na pierwszy rzut oka nie pasuje do otoczenia

Została zrealizowana w ramach programu "Wrocław. Wejście od podwórza", cyklu interwencji artystycznych w ramach Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Twórcy po rozmowach z mieszkańcami wchodzili ze swoimi pracami w ich przestrzeń życiową.

FOT . WOJCIECH NEKANDA TREPKA

Elżbieta Jabłońska: - Powstanie ławeczki zostało poprzedzone badaniami terenowymi. Najpierw przeprowadziliśmy dokładną inwentaryzację podwórka. Spędzając tu sporo czasu zliczyliśmy wszystkie bramy, okna, ukwiecone balkony, anteny, ławki, znaki, a przede wszystkim obserwowaliśmy. Znaleźliśmy setki nienawistnych napisów, haseł kibolskich i wulgaryzmów, ale też, gdzieniegdze, skromne i mało widoczne deklaracje miłości. I stąd właśnie przyszedł mi do głowy pomysł na ławkę "Kocham". To wynik mojej adoracji podwórza i ukryte życzenie, które może być zaczynem nowego, nadało kształt mojemu działaniu.

Koszt rzeźby (40 tys.) wzbudził pewne kontrowersje, zwłaszcza w prasie tabloidowej.

Składane "Krzesło" projektu Tadeusza Kantora wykonane jest z betonu, mające 10 metrów wysokości. Stoi od 2011 r. w okolicach Teatru Współczesnego przy ul. Rzeźniczej, tak jak chciał Kantor ("nie może być wyizolowane, musi być w samym środku życia ruchu" - mówił). Artysta stworzył wizję w ramach cyklu "projektu pomników niemożliwych", nigdy nie wierząc w jej  realizację.

Fot. Mieczysław Michalak / Agencja Gazeta

Wrocławska rzeźba to już jednak czwarta realizacja tego projektu. Największe, piętnastometrowe ?Krzesło? odsłonięto w 1971 roku w Oslo. Pięciometrowy obiekt powstał także dla Galerii Foksal. Dziewięć metrów ma betonowe ?Krzesło?, które w 1995 roku stanęło w Hucisku koło Krakowa, w pobliżu domu Tadeusza Kantora.

Cylindryczna rzeźba autorstwa Bronisława Krzysztofa, symbolicznie wprowadzać ma potrzebujących i odwiedzających Dolnośląskiego Centrum Transplantacji Komórkowych. Centrum znajduje na Stabłowicach, w okolicach Nowego Szpitala Wojewódzkiego.

UMWD

Rzeźba odsłonięta została w lipcu 2015 r., w obecności wiceprezydenta Adama Grehla i wicemarszałek dolnośląskiej Ewy Mańkowskiej.

Grobowiec i pomnik dziecka nienarodzonego powstał w ramach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego 2014 r.

- Kiedy umiera dziecko nienarodzone, często staje się to tematem tabu. Rodzice w samotności przeżywający swoją tragedię nie wiedzą o tym, że mają prawo pochować dziecko. Naszymi działaniami pragniemy docierać do świadomości całego wrocławskiego społeczeństwa z prawdą, że dzieci w łonie matki mają prawo do godnego pochówku na cmentarzu, nawet, jeśli umierają przed narodzeniem - przekonywali autorzy projektu z fundacji Evangelium Vitae.