W miejscu wrocławskiego Solpolu stanie wielorodzinny budynek mieszkalny z mieszczącą się na parterze częścią usługowo-handlową.
W plebiscycie Supermiasta czytelnicy "Wyborczej" wybrali wrocławskie ikony architektury. Ale czy są w stanie przebić takie ponadczasowe dzieła jak Renoma czy Manhattan?
Ostatnie 30 lat to w większości błądzenie po omacku. Niestety, likwidacja przez obecne władze pozycji architekta miasta nie skłania do optymizmu i wydaje się elementem dalszego regresu - ocenia architekt Maciej Lose.
Zapraszamy do głosowania na architektoniczne ikony Wrocławia, Wałbrzycha i Dolnego Śląska.
Miasta jak tlenu potrzebują ikonicznych perełek, żebyśmy mieli co podziwiać i czym się inspirować - mówi Dorota Szlachcic, wrocławska architektka, współautorka m.in. Afrykarium. Za Orientarium w Łodzi zdobyła prestiżowe nagrody International Property Awards 2022-2023.
- U nas do edukacji kulturalnej nie przywiązuje się wagi. Efekt jest taki, że generalnie ludziom barachło się podoba. Tradycyjne budownictwo akceptują, a gdy dany obiekt przerasta ich wyobraźnię, to od razu jest to negatywnie odbierane - mówi Wojciech Jarząbek, twórca słynnego Solpolu.
W plebiscycie "Wyborczej" Supermiasta i Superregiony wybieramy współczesne ikony architektoniczne we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku. - W ostatnich 33 latach wybudowano tylko dwa budynki, które są wizytówką miasta w zagranicznej prasie - komentuje prezes Towarzystwa Upiększania Miasta Wrocławia.
Supermiasta 2023. - Myślenie o architekturze w kategorii ikon odchodzi powoli do lamusa, choć we Wrocławiu jeszcze niedawno chcieliśmy budować sporo ikon. Niektóre się udały, jak Renoma czy Afrykarium. Za to pozbyliśmy się Solpolu, najważniejszego symbolu lat 90. - mówi Michał Duda, dyrektor Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Pracownia AP Szczepaniak przedstawiła projekt nowego budynku przy ul. Świdnickiej we Wrocławiu, który miałby powstać w miejscu wyburzonego Solpolu oraz na pustej działce za nim. Inwestor wybrał jednak inny pomysł.
Czy wyburzenie nieczynnej galerii handlowej - Solpolu we Wrocławiu - może stać się jednym z symboli 2022 roku? Tak uważa redakcja "Architektury-Murator", która umieściła je wśród najważniejszych architektonicznych wydarzeń 2022 r., obok m.in. wielkich polskich projektów Normana Fostera czy pierwszej kobiety na stanowisku prezesa SARP.
Z ul. Świdnickiej zniknął już dom handlowy Solpol, największe dzieło wrocławskiego postmodernizmu. Mimo licznych głosów ekspertów budynek nie trafił do rejestru zabytków. Przedstawiamy historię jego rozbiórki na zdjęciach.
Rozbiórka kultowego Solpolu z ul. Świdnickiej jest już na ostatniej prostej. W miejscu dawnego domu handlowego, który był symbolem lat 90., ma powstać budynek z mieszkaniami. Ma to być "pierwsza taka inwestycja, o takim standardzie we Wrocławiu".
W centrum Wrocławia brakuje wolnych gruntów pod inwestycje mieszkaniowe. Powodowało to rozlewanie miasta na obrzeża. To się jednak zmieniło, gdy inflacja i wzrost stóp procentowych wywindowały ceny do 13 tys. zł za metr kw.
Firmy rozbiórkowe już postawiły rusztowania wokół wrocławskiego Solpolu. Wciąż jednak nie zakończono formalności - brakuje ostatecznych uzgodnień na dojazd ciężkiego sprzętu i wywóz gruzu.
Na budynku Solpolu pojawiły się tablice o rozbiórce. Ani poprzedni właściciel - Zygmunt Solorz-Żak, ani nowy - Sebastian Kulczyk nie mówią o szczegółach. Nadal trwa sprawa ws. wpisu Solpolu do rejestru zabytków.
Tandetny i unikatowy. Tak o Solpolu mówili posłowie na sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Padł tam też apel: "Nie należy go burzyć, bo nie wiadomo, jaka bomba tu jeszcze spadnie".
Budynek Solpol niedługo zmieni właściciela. Zygmunt Solorz-Żak planował rozbiórkę, ale obiekt ma przejąć spółka Sebastiana Kluczyka. "Wyborczej" udało się wejść do środka ikony polskiego postmodernizmu.
Firma deweloperska kontrolowana przez jednego z najbogatszych Polaków Sebastiana Kulczyka chce kupić wrocławski "Solpol" od Zygmunta Solorza-Żaka. Najprawdopodobniej po to, żeby go wyburzyć, choć aktywiści widzą w transakcji szansę dla legendarnego obiektu polskiego postmodernizmu.
Choć spółka Zygmunta Solorza chciałaby wyburzyć Solpol, to władze miejskie nie uzgodniły dojazdu na plac budowy. Cały czas trwa też sprawa sądowa w sprawie wpisu budynku do rejestru zabytków, a aktywiści nadal chcą Solpolu bronić.
W sieci pojawiło się ogłoszenie o rozbiórce Solpolu przy ul. Świdnickiej we Wrocławiu. Zgodnie z nim prace mają rozpocząć się już w styczniu.
- Wrocław odstaje na tle Gdańska czy Krakowa. Widzę, że wpisy do rejestru nic nie dają. Obiekty są mocno przekształcane pomimo skarg obywateli - komentuje dolnośląska konserwator zabytków Barbara Nowak-Obelinda, która odeszła właśnie na emeryturę. Wiemy, kto ją zastąpi.
- W zeszłym roku walczyliśmy, żeby Tom Cruise nie wysadził zabytkowego mostu w Pilchowicach, teraz walczymy o Solpol - mówił na ul. Świdnickiej poseł KO Franek Sterczewski.
- Solpol jest czołowym przedstawicielem polskiego postmodernizmu. Cały czas jest szansa na ochronę budynku, bo sprawa sądowa dotycząca wpisu do rejestru zabytków trwa - mówi Marek Karabon z Towarzystwa Upiększania Miasta Wrocławia.
- Solpol jest dziełem nieoczywistym, ale obiektem mocno progresywnym i godnym zachowania. Szkoda, że ma być rozebrany, i liczę na to, że to się jednak nie stanie - mówi Zbigniew Maćków, architekt i laureat Nagrody Honorowej Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Zrzeszeni w SARP architekci apelują o ochronę Solpolu, Basenu Olimpijskiego i popadającego w ruinę budynku ZETO. - Sprzeciwiamy się krótkowzrocznej polityce zmierzającej do wyburzania czy degradacji cennych obiektów - piszą w liście otwartym.
Solpol był architektonicznym symbolem dekady lat 90. Był to pierwszy prywatny dom towarowy we Wrocławiu, wzniesiony po latach peerelowskiej szarzyzny, oszałamiający wręcz kolorami. Teraz bardziej straszy niż zachwyca.
- Budynek Solpolu jest ważnym świadectwem swojej epoki, najważniejszym dziełem postmodernizmu - przekonywali uczestnicy protestu w obronie dzieła Wojciecha Jarząbka. I tańczyli do hitów epoki w strojach z lat 90.
W piątek, 6 sierpnia wrocławianie zbiorą się na "Solpol party" przy ul. Świdnickiej. Budynek niebawem zniknie z mapy Wrocławia - magistrat wydał zgodę na jego rozbiórkę.
Urząd Miejski Wrocławia wydał decyzję, która pozwala na rozbiórkę Solpolu. - Cały czas trwa postępowanie sądowe ws. wpisu budynku do rejestru zabytków - mówią aktywiści.
"Solpol to jeden z symboli Wrocławia, jak Ratusz, Katedra i Hala Stulecia" - napisali autorzy petycji do prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka. Ponad dwa tysiące osób podpisało się pod nią, by bronić Solpolu przed wyburzeniem.
Spółka należąca do Zygmunta Solorza-Żaka złożyła wniosek o rozbiórkę wrocławskiego Solpolu. Cały czas jednak trwa postępowanie sądowe, które dotyczy wpisu domu towarowego do rejestru zabytków.
Architektura. Nie udało się przekonać Zygmunta Solorza-Żaka do ocalenia Solpolu? Jego firma Polsat Nieruchomości wystąpiła właśnie do urzędu miejskiego we Wrocławiu z wnioskiem o wydanie pozwolenia na wyburzenie słynnego budynku.
W miejscu Solpolu i na sąsiedniej działce ma powstać nowy, większy budynek z podziemnym garażem. Oburzony pomysłem jest Wojciech Jarząbek, główny projektant gmachu: - Przecież ten budynek był wielokrotnie nagradzany.
Minister kultury utrzymał w mocy decyzję dolnośląskiej wojewódzkiej konserwator zabytków: dom handlowy Solpol nie zostanie wpisany do rejestru zabytków. Ale aktywiści się nie poddają.
Budynek nie przedstawia wartości historycznej. Nie jest oryginalny, bo powstało takich wiele. Jest za to dziełem przypadku, budowanym pod presją czasu i oszczędności finansowych - uznała dolnośląska wojewódzka konserwator zabytków, Barbara Nowak-Obelinda.
Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk mówi, że wrocławianie przyzwyczaili się do budynku domu towarowego przy ul. Świdnickiej. - Niech o sprawie wpisu do rejestru zabytków decydują specjaliści - zastrzega.
- Solpol jest najwybitniejszym przedstawicielem wrocławskiego postmodernizmu, musimy zachować go jako świadectwo epoki - mówi wiceprezes TUMW, organizacji, która wnioskowała o wpis budynku do rejestru zabytków.
Budynek domu towarowego Solpol może być wpisany do rejestru zabytków. Generalna konserwatorka zabytków nakazała ponowne wszczęcie postępowania w tej sprawie.
Zabytki to świadectwa czasów, które minęły. Nie pytamy, czy dany budynek odpowiada naszym wyobrażeniom, ale czy jest istotnym przedstawicielem swojego stylu. Czy jest istotny historycznie? I gdy pytamy o Solpol ze Świdnickiej, w obu tych przypadkach trzeba odpowiedzieć: tak.
Dzieło Wojciecha Jarząbka ma być chronione przed rozbiórką dzięki wpisowi na listę dóbr kultury. Trwa też postępowanie ws. wpisu domu towarowego do rejestru zabytków.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
